het huis zinkt

Een tiental jaren geleden was M. een goede vriendin. Soms wel eens mijn beste. We fietsten samen naar school, en wachtten op elkaar om terug te rijden, ook al had ik een geheim afspraakje achter de fietsenrekken op school, ook al ging zij nog stiekem een sigaret roken in de WC's, ondertussen de rookdetectoren met kauwgom afdekkend. Vier jaar later duurden mijn afspraakjes te lang en was zij gestopt met roken. Die door vriendschap ingegeven verdraagzaamheid had het onder die hormonentoevloed vaak te verduren. Zij maakte afspraakjes met stoere vrachtwagenchauffeurs en ik hield liever van het bagagerek van een fiets. Toen wij, zoals dat heet, elk onze eigen weg op gingen verloor ik haar uit het oog. Ik, langs mijn kant, niet bewust. Zij, zo heb ik haar er toch van verdacht, wel bewust. Nooit werd negatief geantwoord op mijn verzoekjes om nog eens samen door de straten van haar wondermooie dorp te fietsen, wel altijd met misschienen en ik-laat-nog-wel-iets-wetens. Toen ik hoorde van anderen dat dit bij hen net hetzelfde was voelden wij ons collectief gesterkt, en dan hielden we als licht gedupeerden maar collectieve meetings.

Zij had haar vriendje en klaarblijkelijk niet meer nodig dan dat. Zelfs als ik ze bij wijze van toeval tegenkwam stokte haar stem bij de beleefdheidsvragen en -antwoorden. Haar blik keek niet meer naar mij, maar langs mij. Ik vond het best zo, ze had nooit valselijk gepretendeerd dat ze ons nog heel veel wou zien. Het verleden lag achter haar, de toekomst voor haar. En leven in het verleden deed haar meer pijn dan goed.

Ach laat ze leven van de liefde, zeiden ze. Ok, zei ik hen dan, maar mocht die liefde ooit verdampen moet ze niet meer komen. En dat was het einde. Jaren gingen voorbij zonder dat ik haar hoorde. Toevallig kwam mij ter ore dat ze ging trouwen onder het eerste bloesemgeweld van dit jaar. Jonger dan mij, en al trouwen, met haar eerste echte vlam, een boom van een John trouwens, maar dat is compleet naast de kwestie.
T was een beetje moeilijk om te laten varen, maar het ging.

Tien jaar geleden stierf de mama van M. Haar buurvrouw, de beste vriendin van haar mama trouwens, was degene die haar vervolgens elke avond in bed stak, haar lievelingskostje kookte, haar eerste regels uitlegde, haar eerste gebroken hart lijmde, op haar afstuderen toostte. Die buurvrouw was de goedheid zelve, enthousiast en joviaal, altijd klaar voor iedereen, iedere vriendin van haar met naam en toenaam kennend. Een surrogaatmama zoals ze er geen meer maken. Ooit hebben we onder ons drieën nog een halve nacht zitten praten bij het haardvuur. Wat een plaatje. Over die vrouw droomde ik vannacht. Ik ging naar haar en zei dat het toch spijtig was dat het zo moest lopen, dat ik M. nu niet meer zag, maar het spijtig vond dat ik haar daardoor ook niet meer te zien kreeg. En dat het leven verkeerd gelopen is wat M. en ik betreft. Want wij delen een verleden jongens. Als jong meisje dierf ik ook wel eens pretenderen dat zij mijn surrogaatmama was.

Daarnet kreeg ik een mail vanuit het groepje gedupeerden. Haar buurvrouw is gestorven, en ik wist van niets. Heb het zelf niet via die vriendin gehoord.

En ik kan er niet bij, dat het universum mij vannacht over haar heeft laten dromen, terwijl ik helemaal niet in zo'n onzin geloof. En dat ik niet heb kunnen zeggen dat ik haar nog eens wou zien. En dat het zo'n pijn doet dat M. vlak voor haar trouwen weer een mama verliest. Maar bovenal doet het pijn dat ik helemaal niet wat ik nu moet doen.